ဘာသာရွိ၊ ဘာသာမဲ့နဲ႔ ဘာသာလြတ္လူသားတို႔အေၾကာင္း (၄)

 ဘာသာရွိ၊ ဘာသာမဲ့နဲ႔ ဘာသာလြတ္လူသားတို႔အေၾကာင္း (၄)

-လင္းထက္ေဆြ- 

ယမန္ေန႔မွအဆက္ ....

ဘာသာလြတ္သူ ဟာ ဘာသာေရးအစဥ္အလာမ်ားကို ေဘာင္ခတ္မစြဲလန္းသူ ျဖစ္ေပမယ့္ ဘာသာေရးအစဥ္အလာမ်ားကို တန္ဖိုးရွိတဲ့ ေလာကရတနာမ်ား အျဖစ္ျမင္ပါတယ္။ ဘာသာရွိသူ ဘာသာစြဲသန္သူေတြဟာ ေျမထိန္းနံရံႀကီးေတြနဲ႔ အလားသ႑ာန္တူပါတယ္။ ဘာသာရွိသူ ဘာသာစြဲသန္သူေတြရဲ႕ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈဆိုတာေတြ မရွိခဲ့ရင္ တန္ဖိုးရွိတဲ့ ေလာကရတနာမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ဘာသာေရးအစဥ္အလာေတြဟာ အခ်ိန္ေရစီးနဲ႔အတူ ေပ်ာက္ကြယ္ဆံုးရႈံးသြားမွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ဒီအတြက္ေတာ႔ ဘာသာရွိသူ၊ ဘာသာစြဲသန္သူေတြအားလံုးရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကို ဘာသာလြတ္သူက ေက်းဇူးတင္စြာနဲ႔ ေလးစားဦးညႊတ္ေနပါတယ္။

ဒီလိုဆိုရင္ ဘာသာလြတ္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ ဘာေတြလိုအပ္သလဲ။ ဘာသာမဲ့သူ တစ္ေယာက္လိုပဲ ဘာသာေရး အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားနဲ႔ လြတ္ကင္းစြာရပ္တည္ရဲတဲ့သူ ျဖစ္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ ဓမၼကို ရွာေဖြရာမွာ လြတ္လပ္ပြင္႔လင္းတဲ့ သေဘာထားအျမင္ ရိုးသားေျဖာင္႔မတ္တဲ့ စိတ္ထားေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အသိပညာကိုရွာေဖြရာမွာ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားဟာ ဓမၼတရားေပါင္းစံု၊ ဒႆနပညာ၊ သိပၸံပညာ၊ အႏုပညာ၊ လူမႈသိပၸံပညာစေသာ ဘာသာရပ္ေပါင္းစံု ပြင္႔လန္းရာ ဥယ်ာဥ္သာႀကီးလိုပဲျဖစ္လို႔ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကိုလည္း နက္နက္နဲနဲ ဖတ္ရႈေလ့လာႏိုင္ဖို႔လဲ လိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါအျပင္ မိမိက်င့္သံုးအားထုတ္ေသာ ဓမၼတရားနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဘာသာစကားေတြကို သိမွတ္နားလည္ႏိုင္ဖို႔လည္း လိုပါလိမ္႔မယ္။ မိမိကိုယ္ပိုင္ ဝဖန္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေဝဖန္ဆန္းစစ္ေတြးေခၚႏိုင္စြမ္း (Critical Thinking Skill) လည္း လိုပါလိမ္႔မယ္။

ဒါဆိုရင္ ေမးစရာတစ္ခုရွိတယ္။ ဘာသာရွိသူေတြလည္း အလြယ္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ ခရီးတစ္ခုကို ဘာသာလြတ္သူက ဘာလို႔ ခက္ခက္ခဲခဲသြားဖို႔ ႀကိဳးစားေနရတာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပါပဲ။ ဒီေမးခြန္းအတြက္ အေျဖက သံုးပိုင္း ရွိတယ္။

ပထမပိုင္းအေျဖကေတာ့ ဘာသာလြတ္သူေတြဟာ ဘာသာရွိသူေတြထက္စာရင္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ျပင္းထန္သူေတြ၊ တစ္သီးတစ္သန္႔ျဖစ္သူေတြ၊ သူတစ္ပါးကို မယံုတတ္သူေတြ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဘာသာေရး အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြဟာ ႏွစ္ေထာင္ခ်ီတဲ့ ဓမၼရတနာေတြကို သယ္ေဆာင္လာတာ ျဖစ္သလို ဒီအထဲမွာ မိမိဓမၼခရီးအတြက္ မလိုအပ္တဲ့အမိႈက္သရိုက္ေတြလည္း ပါေနႏိုင္ပါတယ္။ ဓမၼတရားတစ္ရပ္ကို မ်က္စိစံုမွိတ္ လက္ခံတာထက္ အေသအေခ်ာ စိစစ္ေရြးခ်ယ္ က်င့္သုံးအပ္တယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူေတြက ခံယူပါတယ္။

ဘာသာတရားအသီသီးဟာ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ ယဥ္ေက်းမႈေနာက္ခံမွာ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္သလို ေခတ္သစ္ေလာကရဲ႕ သိပၸံပညာနဲ႔ အျခားေသာ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးေတြ မထြန္းကားေသးခင္မွာ ေပၚေပါက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဘာသာတရားေတြရဲ႕ အထည္ကိုယ္မွာ ဒီပေဒသရာဇ္ေခတ္ ယဥ္ေက်းမႈေနာက္ခံကာလက လူမႈေရးတန္ဖိုးေတြ၊ ကိုယ္က်င္႔တရားတန္ဖိုးေတြ ကပ္ပါေနမွာ အမွန္ပါပဲ။ ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ ေလာကအျမင္၊ ဘဝအျမင္ေတြလည္း ပါေနမွာပါပဲ။ ဘာသာလြတ္သူဟာ ဒါေတြကို ေစ့ငုေလ့လာၿပီးေတာ႔ စြန္႔ဖုိ႔လိုအပ္ရင္ သံေယာဇဥ္မထားဘဲ၊ မတြယ္တာဘဲ လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္ႀကီး စြန္႔ပစ္ရဲတဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာရွိသူတစ္ေယာက္က ေဝေဝဝါးဝါးနဲ႕ ခ်ီတံုခ်တံုျဖစ္ေနမယ့္ ကိစၥမ်ိဳးေတြမွာ ဘာသာလြတ္သူက ရဲရင့္တဲ့ေျခလွမ္းကို လွမ္းမွာပါပဲ။

ဘာသာလြတ္သူရဲ႕အျမင္မွာ ဘာသာေရးဟာ အသံုးခ်ရမယ့္ကိရိယာပဲ ျဖစ္တယ္။ စင္ေပၚတင္ၿပီးဖူးဖူးမႈတ္ထားရမယ့္ အရာမဟုတ္ဘူးလို႔ျမင္တယ္။ တစ္ဖက္ကမ္းကို ကူးဖို႔ေလွလို၊ နံရံကို ေက်ာ္တက္ဖို႔ ေလွကားလိုပဲ သံုးရမယ့္အရာလို႔ ျမင္ပါတယ္။ အသံုးခ်ရမယ့္ကိရိယာဆိုတာ အသံုးက်ဖို႔လိုတယ္ လက္ေတြ႕က်က် အက်ိဳးရွိဖို႔လိုတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဘာသာေရးဟာ လူသားအက်ိဳးအတြက္ တည္ရွိေနတာျဖစ္ၿပီးေတာ႔ လူဟာ ဘာသာေရးအက်ိဳးအတြက္ တည္ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ လူသားဟာ ဘာသာေရးအင္စတီက်ဴးရွင္းေတြရဲ႕ မိႈင္းတိုက္အသံုးခ်မႈကို ခံရၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ လြဲေခ်ာ္မႈတစ္ခု၊ မွားယြင္းမႈတစ္ခုပါပဲ။ ေပါ့ေစလိုလို႔ ေၾကာင္႐ုပ္ထိုးတာ ေဆးအတြက္ေၾကာင့္ ေလးရတဲ့အျဖစ္မ်ိဳးပါ။

ဒုတိယပိုင္းအေျဖကေတာ ဘာသာရွိသူေတြရဲ႕ ဓမၼခရီးဟာ Package Tour နဲ႕တူပါတယ္။ အားလံုးက အစ မွ အဆံုး အတိအက်ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ထားၿပီးျဖစ္လို႔ အထူးတလည္ လုပ္စရာမရွိဘဲ ေခၚတဲ့ေနာက္လိုက္၊ ေကၽြးတာစား၊ ေျပာျပတာနားေထာင္ ဆိုတာမ်ိဳးပါပဲ။ ဘာသာလြတ္သူေတြရဲ႕ ဓမၼခရီးက Free Individual Tour နဲ႕တူပါတယ္။ အတိအက် ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ထားတာ ဘာမွမရွိဘဲ မိမိဘာသာတစ္ကိုယ္ေတာ္ စူးစမ္းရွာေဖြသြားရတဲ့အရသာ ရွိပါတယ္။ သစၥာတရားကို ရႈေထာင္႔အမ်ိဳးမ်ိဳးကေန ရွာေဖြေနရတာကိုက ဓမၼခရီးတစ္ခုရဲ႕အလွ ျဖစ္တယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူက ခံယူပါတယ္။

ဒီေန႔ ကမၻာေလာကႀကီးဟာ တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံပထဝီနယ္နမိတ္ေတြ က်ဳံ႕လို႔တစ္ေလာကလံုး ရြာႀကီးတစ္ရြာလို ျဖစ္လာခဲ့ပါၿပီ။ အင္တာနက္နဲ႔ ၿဂိဳဟ္တုဆက္သြယ္ေရးစနစ္ေတြေၾကာင့္ ဘာသာတရားေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြဟာ အျပန္အလွန္ျမင္ခြင့္၊ ေလ့လာခြင့္ရတဲ့ကာလ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဓမၼတရားအသီးသီးကလည္း ဘူေဖးစားပြဲႀကီးလို လူသားရဲ႕ေရွ႕မွာ အဆင္သင့္ရွိေနခဲ့ပါၿပီ။ ဒီလို အေျခအေနမွာ ပန္းဥယ်ာဥ္ထဲက ပန္းမာလ္အမ်ိဳးမ်ိဳးရဲ႕ဝတ္ရည္ကို ေသာက္ယူႏိုင္တဲ့ ပ်ားတို႔ပမာ က်င့္ႀကံသင့္တယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူက ျမင္ပါတယ္။ ပန္းတစ္မ်ိဳးစီမွာ ထူးျခားတဲ့အာဟာရဓာတ္နဲ႔ သင္းပ်ံ႕တဲ့ေမႊးရနံ႔ ကိုယ္စီရွိေနမွာ အမွန္ပါပဲ။ ဘာသာဓမၼတရားတိုင္းမွာလည္း ကိုယ္ပိုင္အလွတရားေတြ၊ နက္နဲတဲ့သစၥာတရားေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဘာသာလြတ္သူအတြက္ အမည္နာမေတြ၊ ဆိုင္းဘုတ္ေတြထက္ ဓမၼရသရဲ႕ တရားကိုယ္ အႏွစ္သာရသေဘာေတြကိုပဲ ပိုမိုဂ႐ုစိုက္တန္ဖိုးထား ေဖြရွာက်င့္ႀကံပါတယ္။

ဓမၼတရားတစ္ခုဟာ ကိုယ္ပိုင္အရသာတစ္ခုစီနဲ႔ စိတ္ဝိညာဥ္ကို အာဟာရ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဓမၼတရားေတြရဲ႕ အသံုးဝင္မႈဟာ အသံုးခ်တတ္သူရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္လိမၼာမႈအေပၚပဲ တည္တယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူက ျမင္ပါတယ္။ ဓမၼတရားေတြရဲ႕ မတူျခားနားကြဲျပားမႈကို ျမင္သလို၊ ဓမၼတရားေတြရဲ႕ ေယဘုယ်ဆင္တူမႈသေဘာေတြကိုလည္း ျမင္ပါတယ္။ ဘာသာလြတ္သူဟာ ဓမၼတရားေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါ အေပၚယံျခားနားမႈေတြေအာက္က တရားကိုယ္သေဘာကိုပဲၾကည္႔ၿပီး ဓမၼကို ေသေသခ်ာခ်ာ အနက္ထင္ေအာင္ ဖြင့္ဆိုက်င့္သံုးသူသာ ျဖစ္ပါတယ္။

တတိယပိုင္းအေျဖကေတာ႔ ဘာသာလြတ္သူတို႔ရဲ႕လမ္းဟာ ေထာင္စုသစ္ရဲ႕ ဓမၼခရီးလမ္းအသစ္ျဖစ္တဲ့ ဘာသာေရး ဗဟုဝါဒ (Religious Pluralism) ကို ေဖာ္ေဆာင္ေနလို႔ပါပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ကမၻာႀကီးဆိုတာ မတူကြဲျပားတဲ့၊ ဗဟုသေဘာေဆာင္တဲ့ ဘာသာေရးယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေတြ၊ တန္ဖိုးတူ စင္ၿပိဳင္ရပ္တည္ေနႏိုင္မႈကို ဝမ္းေျမာက္ႀကိဳဆိုလက္ခံ က်င္႔သံုးႏိုင္ျခင္းအေပၚမွာပဲ အေျခခံလို႔သာ တည္ေဆာက္ႏိုင္တယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူေတြက စြဲၿမဲစြာယံုၾကည္ပါတယ္။

ဘာသာေရးယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေတြဟာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ေဒသတစ္ခုနဲ႔တင္ သက္ဆိုင္တာမဟုတ္ဘဲ လူသားအႏြယ္၊ လူ႔မိသားစုတစ္ခုလံုးရဲ႕ အေမြအႏွစ္ေတြျဖစ္တယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူက ခံယူတယ္။ အတိတ္ကာလတုန္းကေတာ့ ဘာသာတရားေတြ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ထိေတြ႕ၾကတဲ့အခါ တစ္ဖက္ကိုတစ္ဖက္က ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ယူလိုခဲ့ၾကတယ္။ မိမိရဲ႕ ဘာသာတရားကိုပဲ တစ္ေလာကလံုး ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ေစခ်င္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီ စိတ္သေဘာထားဟာ ေလာကရဲ႕ သာယာၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစေၾကာင္းကို လူသားေတြ သိခဲ့ၾကပါၿပီ။

မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုးနဲ႔ အမွန္ကန္ဆံုး၊ ေလာကရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အေလွ်ာ္အျဖစ္ဆံုး ဘာသာေရးရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ ဘာသာေရးဗဟုဝါဒ ရပ္တည္ခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဘာသာေရး ဗဟုဝါဒ အေၾကာင္း ကို သီးျခားေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေရးၿပီး တင္ျပပါဦးမယ္) ဘာသာေရးဗဟုဝါဒ ဆိုတာကေတာ့ ဘာသာတရားေတြဟာ ရင္းျမစ္အမ်ိဳးမ်ိဳးကေန ေပၚထြက္လာခဲ့ၾကတာျဖစ္လို႔ မတူညီတဲ့လမ္းစဥ္ေတြ၊ မတူညီတဲ့ ပန္းတိုင္ေတြ ရွိေနၾကတယ္ဆိုတာ ေလးနက္စြာလက္ခံရမယ့္ အမွန္တရားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာသာေရးဗဟုဝါဒ ရဲ႕ အျမင္အရ ဒီဘာသာေရးဗဟုသေဘာကို လက္ခံ႐ုံမက ဒီလိုဘာသာတရားေတြ ကြဲျပားျခားနားစြာနဲ႔ တန္ဖိုးတူယွဥ္ၿပိဳင္ရပ္တည္မႈဟာ လိုလားေတာင့္တသင့္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္တယ္ဆိုတာကို လက္ခံရမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူက ရႈျမင္သံုးသပ္ပါတယ္။ ဘာသာလြတ္ျခင္းဆိုတာဟာ ဘာသာမဲ့ျခင္းလို ဘာသာတရားေတြရဲ႕ အႏွစ္သာရတန္ဖိုးကို မပစ္ပယ္သလို ဘာသာရွိျခင္းလိုမ်ိဳး မိမိအသိဥာဏ္ကို ဘာသာတရားတစ္ခုခုရဲ႕ ေဘာင္ထဲမွာပဲ ေလွာင္ပိတ္ေသာ့ခတ္ မထားပါဘူး။ အနာဂတ္ရာစုႏွစ္ေတြမွာ ဘာသာလြတ္နည္းနဲ႔ ဓမၼခရီးကို ေလွ်ာက္လွမ္းသူေတြ မ်ားသထက္မ်ားလာႏိုင္လိမ့္မယ္၊ ဒီလိုမ်ားျပားတိုးတက္လာရင္ ဘာသာေရးအစဥ္အလာေတြ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္နားလည္မႈ ေလးစားမႈေတြ တိုးတက္ျဖစ္ပြားလာၿပီးေတာ႔  ဘာသာေရးဟာ လူေဘာင္ေလာကတစ္ခုလံုးကို ဥာဏ္ပညာ၊ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာနဲ႔ ထံုမြမ္းေစလို႔၊ ဓမၼတရားေတြရဲ႕ ၿငိမ္းေအးျခင္းရသကို အမွန္ပဲေပးစြမ္းႏိုင္မယ္လို႔ ဘာသာလြတ္သူက ေလးနက္စြာခံယူပါေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါတယ္။